Pastorale

​Drunen Vets – Waalwijk Vets 

In mijn speurtocht naar woorden om de klassieker tussen de vets van Waalwijk en Drunen deze zondag 26 april 2015 vattend te vangen, plopte plots het woordje ‘pastorale’ op. Waarom deze associatie tussen een streekderby en een term uit de literatuur en muziek? Laat ik een bruggetje slaan.

Pastorale poëzie is in oorsprong een literair genre uit de Oudheid. Het is de verzamelnaam voor poëzie en toneelliteratuur die geïnspireerd is op het landleven. Ze beschrijft dan ook een wereld van gelukkige landlieden die een bestaan van natuurlijke vreugden en (vermeende!) zorgeloosheid leiden. Meestal komen er een stuurse herderin, een klagende herder, een verdwaald of verloren schaapje, een ruisend beekje en meeluisterende vogels in voor.

Zo liet de derby zich ook beschrijven; een zondag van gelukkige landlieden uit Waalwijk en Drunen die in hun bestaan van natuurlijke vreugden en (vermeende!) zorgeloosheid de sticks met elkaar kruisten, met stuurse arbiters, klagende aanvoerders, verdwaalde gele kaarten, ruisende urinoirs en meeluisterend publiek. Alle ingrediënten van een pastorale waren aldus aanwezig.

Het belangrijkste kenmerk van een pastorale is zuiverheid; het spel speelt in een moreel zuivere omgeving in een landelijk gebied met hoofdpersonen met een edel karakter die macht en geld niet belangrijk vinden en de voorkeur aan hun geliefde geven. Geile hartstocht daarentegen is verwerpelijk volgens de dichters.

Tsja, hier wordt het lastiger om de parallel te trekken, zou je denken, maar het tegendeel is waar; het spel speelde in een door arbiters angstvallig beheerste moreel zuivere omgeving in het landelijk gebied van Drunen met hoofdpersonen met overwegend een edel karakter (d’n Bèr was er niet bij en dat haalde het gemiddelde edele karakter bij Drunen fors omhoog) die macht en geld (even) niet belangrijk vonden en de voorkeur aan hun geliefde sport gaven. Wat de geile hartstocht betreft; dichters zitten er wel vaker naast.

Stoïcijns

Dat de pastorale in een 2-2 eindigde mag, gezien het edele karakter van ons spel, teleurstellend genoemd worden. Gezien het surplus aan strafcorners en een strafbal is deze emotie rationeel gezien terecht. Maar wát maakt nu dat het vooraf gedroomde gelijkspel even zo goed een overwinning had kunnen zijn. Is het de training en de strategie?

Misschien dat het volgende bruggetje het antwoord brengt. Daarvoor moeten we terug naar het belangrijkste kenmerk van een pastorale; zuiverheid. Zuiverheid door sereen, boven de gebeurtenissen staand ‘stoïcijns’ spel; gelijkmoedig en onverstoorbaar, ook in moeilijke situaties. 

Stoïcijns is afgeleid van stoïcisme, een filosofische stroming die zijn oorsprong vindt in het oude Griekenland. De Stoïcijnen houden van analyseren. Het hier en nu wordt daarbij beschouwd vanuit vier invalshoeken; substantie (teamsamenstelling), eigenschappen (techniek, snelheid, inzicht), toestand (motivatie, conditie, feestje) en relatie (positie, samenwerking, tegenstander, arbitrage). Niets staat hierbij op zichzelf; alles hangt samen. De stoïcijnen voegen hier nog een belangrijk element aan toe; autonomie, de vrijheid van een individu in zijn reactie op wat er gebeurt. Dit laatste riekt naar chaos, zullen sommigen denken. Ter geruststelling voor hen; er bestaat ook nog zoiets als georganiseerde chaos, waarbij groepsdiscipline en autonomie samen tot verrassende resultaten leiden.  

De militaire strategen uit de romeinse tijd baseerde hun aanpak op de stoïcijnse filosofie. Dat zij succesvol waren hoeft geen betoog. De recente geschiedenis heeft uitgewezen dat bevel-is-bevel-cultuur, waarbij alles om discipline draait,gedurende een periode succesvol is, maar dan houdt het op.De georganiseerde chaoscultuur heeft daarentegen een aanloop nodig. Even gaat het beroerd, maar dan begint het. Bij onverwachte gebeurtenissen raakt de eerste categorie ontregeld en gaat schreeuwen, de tweede categorie daarentegen past zich aan en grijpt zijn kans. In andere woorden; wat de animal laborans als verstoring ziet, ziet de stoïcijn als een interessante gebeurtenis en laat zich niet afleiden door emotie, maar analyseert en acteert.

Stoïcijns spel bekt natuurlijk niet lekker, al helemaal niet in het Engels. Daar heet het gewoon ‘Cool’…